Prva godina mandata Vlade RS bez potpuno ispunjenih obećanja

Kako su pokazali rezultati monitoringa progresa ispunjenosti predizbornih obećanja partija na Vlasti u RS koji provodi Istinomjer, tokom prve godine mandata Vlade Republike Srpske (RS) provođene su aktivnosti na ispunjavanju 72 od ukupno 113 datih predizbornih obećanja partija koje su formirale ovaj nivo izvršne vlasti, dok je jedno obećanje ocijenjeno kao prekršeno još tokom prvih 100 dana mandata. U dosadašnjem toku mandata još uvijek nije zabilježeno nijedno potpuno ispunjeno obećanje.

Vladu RS formiralo je 21. decembra 2022. godine šest političkih partija (SNSD, SPRS, DEMOS, DNS, NPS i Ujedinjena Srpska), a Istinomjer prati progres na ispunjavanju ukupno 113 obećanja ovih partija, od kojih je jedino Ujedinjena Srpska imala predizborni program, dok su ostala obećanja prikupljena sa zvaničnih internet-stranica, društvenih mreža političkih partija, kao i sa snimaka predizbornih skupova. Najviše obećanja (69) imao je SNSD, Ujedinjena Srpska imala je 22 obećanja, dok su ostale partije dale tek po nekoliko obećanja.

Najveći broj datih obećanja, njih 84, odnosi se na oblast ekonomije, 22 obećanja data su iz domena socijalne politike, šest obećanja odnosilo se na obrazovanje te samo jedno na zdravstvo.

U odnosu na rezultate monitoringa nakon prvih 100 dana mandata Vlade RS, napredak je ostvaren u slučaju 24 obećanja. Nakon prve godine mandata ovog nivoa izvršne vlasti započete su aktivnosti na ispunjavanju 67 obećanja, a u progresu je ispunjavanje pet obećanja. Još uvijek nisu zabilježene konkretne aktivnosti u slučaju 40 obećanja, koja i dalje imaju ocjenu “nezapočeto”.

Kada je riječ o ekonomiji, najviše aktivnosti provođeno je u sektorima poljoprivrede, cestogradnje, kao i energetike i industrije.

Tako su tokom prve godine mandata Vlade RS zabilježene aktivnosti na ispunjavanju svih 14 obećanja koja se tiču poljoprivrede.

Značajnije aktivnosti provođene su na obećanju Ujedinjene Srpske koje se odnosilo na edukaciju poljoprivrednika o savremenim tehnikama rada, te je njegovo ispunjenje u progresu. Ova je partija, inače, dala najviše obećanja koja su se odnosila na poljoprivredu, njih 11.

Tokom 2023. godine edukacije su održane u brojnim gradovima na teme stočarske proizvodnje, organske proizvodnje, proizvodnje mlijeka i mliječnih proizvoda, proizvodnje krompira, proizvodnje povrća u plastenicima, pčelarstva, korištenja najsavremenijih agrometeoroloških stanica i dr.

Jedno od 14 obećanja koja su dobila ocjenu “započeto” jeste i ono o povećanju podsticaja za poljoprivredu, pa su tako u budžetu za 2022. godinu subvencije iznosile 75 miliona KM, dok su budžetom za 2023. godinu one povećane na 180 miliona KM, što je zadržano u budžetu za 2024. godinu.

U prvoj godini madata Vlade RS podržano je i dodjeljivanje plastenika i staklenika u lokalnim zajednicama, a zabilježene su i aktivnosti u razvoju ribolovne infrastrukture, unapređenju sistema navodnjavanja, a putem Investiciono-razvojne banke Republike Srpske dodjeljivani su krediti za poljoprivrednike za nabavku osnovnih i obrtnih sredstava, plaćanje poreskih obaveza i refinansiranje uz period otplate od 12 mjeseci i grejs-period u trajanju od 36 mjeseci.

Na cestogradnju su se odnosila ukupno 22 obećanja partija koje su formirale Vladu RS, ali su određene aktivnosti provođene na ispunjavanju tek osam obećanja i sva su nakon prve godine mandata ocijenjena kao započeta.

Zabilježene su određene aktivnosti na izgradnji puteva na Sokocu, ali i na dionici od Sokoca prema Palama. Na Sokocu je tokom septembra 2022. godine ozvaničen početak rekonstrukcije raskrsnice na magistralnom putu na ulazu u taj grad iz pravca Sarajeva. Rekonstrukcija je završena krajem novembra 2022. godine. Završena je i rehabilitacija magistralnog puta na dionici Sokolac – Podromanija u dužini od 3,6 kilometara, a rehabilitacija magistralnog puta MI-115, koja se radi u dvije dionice – Han-Pijesak – Sokolac – Podromanija i Vlasenica – Han-Pijesak, u završnoj je fazi kada je riječ o prvoj dionici u dužini od 9,68 kilometara.

Određene aktivnosti provođene su i na izgradnji autoputa do Beograda i gradnji autoputa od Vukosavlja do Brčkog, a realizacija ovih cestovnih projekata započeta je i u prethodnom sazivu Vlade RS. Osim toga, ocjenu “započeto” dobila su i obećanja o izgradnji zaobilaznice kod Doboja, izgradnji petlji na autoputu kod Laktaša te asfaltiranju puteva u Kozarskoj Dubici i gradnji magistralnog puta prema Šćepan-Polju.

Još 12 obećanja u oblasti ekonomije odnosilo se na energetiku i industriju.

S obzirom na to da je od 1. januara 2023. došlo do izmjene cijena struje i da se primjenjuje novi tarifni model kojim je cijena električne energije u tom bosanskohercegovačkom entitetu povećana za 40 posto, ovo obećanje dobilo je ocjenu “prekršeno”.

Na šest obećanja koja su se odnosila na energetiku i industriju provođene su aktivnosti na ispunjavanju svih šest čije je ispunjavanje ocijenjeno kao započeto, a radilo se na izgradnji HE Foča i HE Dabar, ali i HE Buk Bijela. Osim toga, provođene su određene aktivnosti na postavljanju solarnih panela u selima, ulaganju u Aluminu d.o.o., ali i na izgradnji industrijskih zona u Laktašima.

Od 22 obećanja iz oblasti socijalne politike, u prvoj godini mandata Vlade RS nije započeta realizacija samo jednog obećanja, i to onog koje se odnosi na povratak kategorije toplog obroka u sve javne institucije. Realizacija 19 obećanja ocijenjena je započetom, dok su ocjenu “u progresu” dobila dva obećanja.

Dva obećanja koja su ocijenjena da su u progresu dala je Socijalistička partija RS. Jedno od njih tiče se zaustavljanja odlaska mladih, koje je ovu ocjenu dobilo zbog usvajanja Omladinske politike Republike Srpske od 2023. do 2027. godine i Akcionog plana sprovođenja te politike.

Povećanje socijalnih davanja drugo je obećanje čije je ispunjenje u progresu, najviše zahvaljujući budžetskim izdvajanjima i utvrđenim mjesečnim iznosom primanja od 750 KM za nezaposlenog roditelja četvero i više djece.

U oblasti obrazovanja dato je ukupno šest obećanja, a ocjenu “započeto” dobila su tek dva, i to jedno koje se odnosilo na obrazovanje mladih u informacionim tehnologijama te drugo na podršku Univerzitetu, rektoratu i muzičkoj akademiji u Istočnom Sarajevu. Aktivnosti nisu zabilježene na ispunjavanju obećanja o provjeri diploma zaposlenih u javnim institucijama, otvaranju studijskog programa hotelijerstva u Višegradu, akreditaciji fakulteta te osnivanju instituta za izučavanje Jasenovca.

Tek jedno obećanje dato je u oblasti zdravstva i odnosilo se na podršku Domu zdravlja Banjaluka. Ono je dobilo ocjenu “započeto”, s obzirom na to da su tokom 2023. godine nabavljena dva nova digitalna rendgen-aparata i sanitetsko vozilo za ovu zdravstvenu ustanovu.

Nakon navršenih godinu dana mandata Vlade RS može se zaključiti da su provođene aktivnosti na ispunjavanju nešto više od 63% obećanja koja su tokom predizborne kampanje davale partije koje su formirale Vladu RS. Ipak, većina ih ima ocjenu “započeto”, a još uvijek nije zabilježeno nijedno u potpunosti ispunjeno obećanje. Porazna je i činjenica da je od šest partija koje su formirale Vladu RS tek jedna imala zvanični predizborni program.