Klijentelizam je kočnica razvoja i sredstvo bogaćenja političkih i ekonomskih elita

U Sarajevu je u ponedjeljak 07. novembra u organizaciji Transparency Internationala u hotelu Evropa održan okrugli sto pod nazivom „Zarobljena država: neformalni mehanizmi i odnosi među političkim i ekonomskim akterima u zemljama Jugoistočne Europe“. Na ovom okruglom stolu uz brojne predstavnike drugih organizacija civilnog društva učestvovali su i predstavnici UG „Zašto ne“.

Okrugli sto je organizovan u saradnji sa SeConS grupom za razvojnu inicijativu iz Beograda čija je studija i predstavljena na prvoj sesiji. Direktor istraživanja SeConSa, prof.dr. Slobodan Cvejić, kroz dvije sesije na ovom okruglom stolu predstavio je rezultate istraživanja „Neformalne prakse zarobljavanja ekonomskih resursa od strane političkih elita u Srbiji i na Kosovu“.

Ovo istraživanje pokazalo je da su glavni akteri političkog klijentelizma ljudi iz vrha političkih stranaka, poslovnog svijeta i pojedinci koji u isto vrijeme zauzimaju političke funkcije i mjesta u javnim preduzećima ili privatnim kompanijama. Klijentelizam, kako je kazao Cvejić, podrazumijeva razmjenu resursa, kao što su novac, pozicije, zaposlenje, zakoni i propisi, informacije, i drugi nefinansijski resursi.

Nalazi israživanja koje je SeConS tokom 2015. godine sproveo u Srbiji i na Kosovu pokazuju da su glavni mehanizmi političkog klijentelizma finansiranje političkih partija, osvajanje upravljačkih pozicija u javnim preduzećima, zaobilaženje zakonskih procedura na javnim tenderima, partijsko zapošljavanje, lobiranje za zakonodavne i administrativne usluge.

Prof. dr. Cvejić je u prvom dijelu izložio konceptualni i metodološki okvir istraživanja političkog klijentelizma i partijske patronaže, da bi u drugom dijelu govorio o njihovim specifičnostima u Srbiji.

Prikazan je i interesantan video klip koji daje osnovna znanja o političkom i interesnom klijentelizmu, a više informacija o ovoj temi može se pronaći i na oficijelnoj web stranici SeConS-a (www.secons.net).

U drugom dijelu ove jednodnevne konferencije, izvršna direktorica, Transparency International BiH, Lejla Ibranović je predstavila rezultate zajedničkog istraživanja Srđana Blagovčanina i Borisa Divjaka pod nazivom „BiH kao zarobljenik političke ekonomije i šta učiniti?“.

„BiH je klasičan primjer jedne zarobljene države od strane korumpiranih političkih elita. U posljednjih 10 godina usljed smanjenog uplitanja međunarodnih aktera, političke elite su iskoristile taj vakum kako bi ostvarile potpunu kontrolu nad institucijama i resursima“, kazala je Ibranović.