Koalicija Jednakost provodi kampanju ZaUSTAVimo diskriminaciju

Koalicija Jednakost u narednom periodu će započeti sa provođenjem kampanje javnog zagovaranja jednakih političkih prava „Ostalih“ kroz potpuno uklanjanje diskriminacije u Ustavima kantona u BiH. Kampanja pod nazivom „ZaUSTAVimo diskriminaciju“ će se u svojoj prvoj fazi fokusirati na zagovaračke akcije u kantonima kako bi se u njihovim kantonalnim skupštinama inicirale izmjene Ustava koje bi u konačnici dovele do uklanjanja diskriminacije nekonstitutivnih naroda po uzoru na Kanton Sarajevo koji je to uradio još početkom 2013. godine.

Etnička diskriminacija prisutna je u političkom sistemu BiH i gotovo svim njenim normativnim dokumentima još od donošenja Dejtonskog Ustava 1995 godine, a Evropski sud za ljudska prava naložio je kroz Odluku u predmetu „Sejdić-Finci“ iz decembra 2009. godine, provođenje izmjena Ustava BiH kako bi se svima koji se ne izjašnjavaju kao pripadnici tri konstitutivna naroda omogućilo pasivno pravo da budu izabrani u Predsjedništvo BiH i Dom naroda Parlamentarne skupštine BiH. Osim što je diskriminacija sadržana u Ustavu BiH, ona se nalazi i u ustavima kantona, entiteta te Distrikta Brčko, ali i u drugim dokumentima poput Izbornog Zakona, Zakona o civilnoj službi i nekoliko drugih zakona.

Ova diskriminacija prema pripadnicima nekonstitutivnih naroda mora biti uklonjena i kako bi BiH nastavila proces evropskih integracija, a to je jasno stavljeno na znanje i kroz Izvještaj EU o napretku BiH iz 2012. godine, različite rezolucije i konvencije Evropskog parlamenta i druge međunarodne dokumente koji se bave poštivanjem ljudskih prava.

Prvi pozitivan pomak u cilju uklanjanja etničke diskriminacije, učinjen je početkom 2013. godine kada su zastupnici u Skupštini Kantona Sarajevo jednoglasno usvojili amandmane na Ustav Kantona Sarajevo kojima je omogućeno da ovaj kanton postane prvi u BiH koji je u ustavnim odredbama omogućio implementaciju presude Evropskog suda za ljudska prava u Strasbourgu u slučaju “Sejdić i Finci”.

Ovim izmjenama zastupnicima koji se izjašnjavaju kao ostali omogućeno je da formiraju i klub ostalih, pod uvjetom da postoji najmanje jedan zastupnik koji se izjašnjava kao ostali, odnosno kao pripadnik nacionalne manjine. U rukovodstvo Skupštine, osim predsjedavajućeg i dva zamjenika iz konstitutivnih naroda, uvedeno je i mjesto trećeg zamjenika, predstavnika ostalih. Tako su građanima koji se izjašnjavaju kao ostali omogućena ista prava kao Bošnjacima, Srbima i Hrvatima. Ustav KS tako je usklađen i s Evropskom konvencijom o zaštiti ljudskih prava i osnovnih sloboda kao i drugim međunarodnim pravnim dokumentima kojima se štite ljudska prava i slobode.

Primjer Kantona Sarajevo pozdravljen je od strane Koalicije Jednakost kao pionirski potez i istorijski trenutak za cijelu Bosnu i Hercegovinu, koja je po prvi put od stjecanja nezavisnosti dobila jedan Ustav koji nije diskriminatoran i koji odražava istinske demokratske vrijednosti poštivanja ljudskih prava i jednakosti svih građana i građanki.

S tim u vezi kampanja ZaUSTAVimo diskriminaciju želi da u skorijoj budućnosti upravo kroz javno zagovoranje stvori uslove da se ovakve izmjene Ustava po uzoru na KS usvoje i u ostalim kantonima u BiH, a primjer KS je upravo pokazao da se velike promjene sa ciljem konačnog zaustavljanja diskriminacije mogu početi dešavati od nižih nivoa vlasti.