Pregled sedmice: “Zaprašivanje” iz vazduha i sa zemlje, nepostojeći eksplicitni snimci poznatih i, naravno, vakcine

Tokom prethodne sedmice, najviše smo pisali o starim i novim dezinformacijama vezanim za pandemiju Covid-19. Bavili smo se i popularnim teorijama zavjere, izmišljenim vijestima portala Balkania Info, ali i Facebook prevarama.

Godinu i po nakon proglašenja pandemije, dezinformacije o vakcinama, PCR testovima i virusu SARS-CoV-2 i dalje se intenzivno objavljuju na društvenim mrežama, ali i na pojedinim portalima. Većina ovih dezinformacija je u više navrata opovrgnuta, no to ne sprečava korisnike/ce društvenih mreža da ih i dalje šire. 

U februaru ove godine, pisali smo o lažnim navodima da Svjetska zdravstvena organizacija ne dopušta obdukcije nad pacijentima umrlim od Covid-19, te da su Rusija ili Njemačka prekršile “SZO protokol” i obavile ovakvu obdukciju. Netačno se tvrdilo da je obdukcijom otkriveno da uzrok bolesti Covid-19 nije virus. Iste tvrdnje ponovo su postale viralne, a ovog puta se tvrdi da je obdukcija obavljena u Singapuru. Zašto su ove tvrdnje neistinite, pročitajte u analizi na linku.

Portal Istinom protiv laži, na kojem se objavljuju lažne vijesti o vakcinama protiv Covid-19, periodično prikazuje podatke EudraVigilance sistema kao brojeve potvrđenih smrtnih slučajeva usljed imunizacije u Evropi. Riječ je o manipulativnom tumačenju prijavljenih sumnji na nuspojave nakon vakcinacije, a detalje pročitajte u analizi ovdje. 

Na društvenim mrežama dijeli se videozapis u kojem “njemački doktor” Rolf Kron širi niz od ranije dokazanih dezinformacija o imunizaciji protiv bolesti Covid-19. Nijedna od tvrdnji koje navodi nema utemeljenja u činjenicama, a više o ovoj temi pročitajte na linku. 

Izvještavajući o situaciju u Hrvatskoj, gdje su zabilježeni slučajevi gripa ranije nego što je to uobičajeno, jedan portal je naveo da je polovina pacijenata hospitalizovanih zbog Covid-19 zapravo imala grip, što je posve netačno. Činjenice o ovoj temi pročzajte u analizi. 

Američki naučnik Robert Malone, koji često zastupa antivakcinalne stavove, iznio je netačne tvrdnje o tome da vakcine protiv Covid-19 uzrokuju pojavu u kojoj antitijela pospješuju ulazak virusa u organizam i tako ga slabe. Pojava je poznata kao ADE i ne dešava se nakon imunizacije protiv Covid-19. Detalje čitajte na linku.

Netačne tvrdnje vezane za protein šiljka virusa SARS-CoV-2, antigen koji naše tijelo stvara nakon vakcinacije protiv Covid-19, već duže vrijeme aktuelne su među zagovornicima/ama antivakcinacijskog narativa. Ove tvrdnje nisu potkrijepljene kredibilnim naučnim dokazima, a uglavnom potiču iz manipulativnog tumačenja stvarnih naučnih studija. Više o ovoj temi  saznajte u našem storyju.

Videosnimak sa TikToka prikazuje da uputstvo u pakovanju Johnson & Johnson vakcine protiv Covid-19 ima prazne stranice. Ne radi se o propustu ili namjernom pokušaju sakrivanja informacija – proizvođač je odlučio informacije o vakcini učiniti dostupnim na internetu zbog ažurnosti. Više o ovoj temi pročitajte u analizi ovdje. 

Od početka pandemije, vakcine i PCR testovi predmet su i različitih besmislenih teorija zavjere. 

Pozivajući se na istraživanje navodno rađeno u Slovačkoj, portal Homunizam je ustvrdio da se preko PCR testova u sluznicu nazofarinksa unose litij i DARPA hidrogel, koji počinju formirati pravougaone kristalne strukture kada dođu u kontakt s organskim tečnostima. Navodi se da bi ove strukture “mogle biti nekakve antene”. Šta je hidrogel i da li zaista postoji istraživanje na koje se ovaj portal poziva, čitajte u analizi.

Na Facebook stranici Građansko buđenje objavljen je sedamnaestominutni video u kojem se, između ostalog, netačno tvrdi da vakcine sadrže grafenov oksid i parazite. Navodna svrha ovih sastojaka je kontrola ljudskih emocija i misli putem radiotalasa. Šta su činjenice, pročitajte na linku.

Na društvenim mrežama viralne su fantastične tvrdnje o “ruskom hakeru” koji je navodno “otkrio bazu podataka” dobijenih preko “mikročipova” iz vakcina protiv Covid-19. Dokaza da se takvo nešto zaista dogodilo nema. Vakcine ne sadrže “mikročipove”. Detalje o ovoj temi pročitajte u analizi ovdje.

U medijskim izvještajima se tvrdi da Ivermektin, antiparazitski lijek koji se koristi za liječenje životinja i nekad ljudi, uzrokuje neplodnost kod muškaraca koji su ga uzimali za liječenje ljudske parazitoze. Riječ je o netačnim navodima, a detalje o studijama na kojima su zasnovani čitajte u analizi.

Tokom septembra, na nekoliko povezanih Facebook stranica objavljivana su dva članka portala Optimushop, koji sadrže informacije o povlačenju prehrambenih proizvoda. Ipak, informacije u ovim člancima stare su i do dvije godine. Detalje pročitajte na linku. 

Pored objavljivanja izmišljenih tužnih događaja povezanih sa poznatim ličnostima, anonimni portal Balkania Info pažnju čitatelja/ki nastoji privući i desetinama objava u kojima se “obećavaju” videozapisi eksplicitnog sadržaja i snimke prevara poznatih. Ipak, riječ je o potpuno izmišljenim vijestima. Više o ovoj praksi čitajte u analizi.

Jedna od najvećih farmi portala koju je Raskrinkavanje pronašlo je ona na kojoj se objavljuju članci portala Balkanski magazin. Sadržaji ovog portala dijele se na čak 118 naizgled nepovezanih Facebook stranica. Više o ovoj farmi portala saznajte u našem storyju.

Facebook prevarama smo se do sada bavili u brojnim analizama. Na dvije tek pokrenute Facebook stranice je u periodu od sedam dana objavljeno barem isto toliko postova u kojima se “potpuno besplatno” poklanjaju kuhinje, električni šporeti, veš-mašine i slično. Ove obmanjujuće objave, kojima se privlače novi pratitelji, budu izbrisane sljedećeg dana. Više o ovim nagradnim igrama pročitajte u analizi.

Korisnici/e Facebooka godinama čitaju i dijele potresnu priču o dječaku koga je navodno ranio očuh dok je pokušavao spasiti sestru. U priči se tvrdi da će “Facebook i kompanije” donirati novac za liječenje dječaka ako korisnici/e objave priču na svojim profilima. Ipak, nema dokaza da se ovako nešto zaista dogodilo, a “Facebook i kompanije” ne doniraju novac na ovaj način. Šta je pozadina ove manipulacije, pročitajte na linku.

Nekoliko godina stara fotografija kolone kamiona objavljuje se na društvenim mrežama uz tvrdnju da 35.000 vozača u Italiji organizuje protest protiv obavezne “zelene propusnice”, odnosno dokaza o vakcinaciji ili negativnog testa na Covid-19. Protest je ipak samo “najavljen” na društvenim mrežama i nije se desio, a detalje ove analize pročitajte ovdje. 

Društvenim mrežama godinama unazad kruže snimci i fotografije uz opise u kojima se tvrdi da papa Franjo “ljubi ruku svojim šefovima” Jacobu Rothschildu, Davidu Rockefelleru ili Henryju Kissingeru. Ove tvrdnje ipak nemaju utemeljenje u činjenicama. Šta snimci i fotografije zapravo prikazuju pročitajte u analizi. 

Lažna vijest o navodnoj šemi podvođenja maloljetnih djevojaka, u koju su uključeni Bill Clinton, Jeffrey Epstein, OVK i drugi, ponovo je aktuelna. Raskrinkavanje je o ovoj temi pisalo 2019. godine, kada smo ustanovili da ove tvrdnje nemaju uporište u činjenicama. Kompleksna priča o postojanju navodne šeme podvođenja maloljetnih djevojaka nastala je manipulativnim kombinovanjem tvrdnji iz niza izvora. Više o ovoj temi pogledajte u novom storyju.

Na društvenim mrežama dijeli se snimak koji navodno prikazuje hapšenje bivše američke državne sekretarke Hillary Clinton. Riječ je o izmišljotini pristalica QAnon teorije zavjere. Šta čini okosnicu ovog narativa i šta stvarno snimak prikazuje, čitajte na linku.

Pobornici/e teorije zavjere o “chemtrailsima” na društvenim mrežama dijele sedam godina star govor žene koja je pogrešno predstavljena kao “bivša pilotkinja”. Njeno izlaganje nije dokaz da su nesuvisle tvrdnje o “zaprašivanju otrovima” tačne. Šta su činjenice, pročitajte u analizi.

Teorija zavjere o “chemtraislima” u pandemijskim je okolnostima dobila novi zamah. Decenijama stare priče o “zaprašivanju” došle su do nove publike, koju razni internet “influenceri” uvjeravaju da se ljudi ne razbolijevaju od virusa, već od otrova ili teških metala za koje tvrde da se bacaju iz zraka. U tom je kontekstu popularnost stekao i snimak u kojem muškarac izvodi besmisleni “eksperiment” za koji tvrdi da dokazuje “zaprašivanje metalima iz aviona”. Ponovili smo njegove postupke i zabilježili rezultate. Kako je to izgledalo, pogledajte u videu, a detalje čitajte u našoj analizi.

Na društvenoj mreži Facebook objavljen je snimak rada ruske TMS-65U mašine, uz tvrdnju da je riječ o “zaprašivanju sa zemlje”. O nesuvislim tvrdnjama da nas “zaprašuju iz zraka” pisali smo ranije, a zašto je “zaprašivanje sa zemlje” također besmislica i šta je stvarna namjena ove mašine, pročitajte na linku.

Dezinformacije na društvenim mrežama i u medijima obično računaju na izazivanje emotivne reakcije ili na motivaciju za ostvarivanjem koristi. Bez obzira na to da li su “bezazlene” ili mogu nanijeti materijalnu ili finansijsku štetu, dezinformacije uvijek kontaminiraju javni prostor i uvijek troše jedan od naših najznačajnijih resursa – vrijeme. U našem novom kvizu provjerite kako se snalazite s dezinformacijama na društvenim mrežama.

(Raskrinkavanje.ba)